(Tổ Quốc) - Những người chăn nuôi lợn ở Trung Quốc đang bị lỗ nhiều chưa từng có trong lịch sử do chi phí thức ăn tăng cao và nhu cầu thịt lợn yếu. Họ thậm chí đang phải chuyển sang sử dụng các loại ngũ cốc chất lượng thấp, thay vì bột đậu tương đắt tiền, thậm chí phải bán bớt tài sản để duy trì sự tồn tại.
Tuy nhiên, các nhà phân tích cho biết ‘nỗi đau’ trên thị trường thịt lợn lớn nhất thế giới có thể sẽ kéo dài đến năm sau, với thu nhập của nền kinh tế nông thôn Trung Quốc giảm sút và có khả năng nước nhập khẩu đậu tương và thịt hàng đầu thế giới phải giảm nhập khẩu những mặt hàng này năm thứ 2 liên tiếp.
Sau khi ngành chăn nuôi lợn mang lại lợi nhuận khổng lồ cho nhiều nông dân cách đây vài năm, virus tả lợn châu Phi đã xuất hiện cách đây 3 năm, tàn phá đàn lợn của nước này, kéo theo sản lượng thịt lợn suy giảm và đẩy giá tăng vọt.
Gần đây, ngành chăn nuôi lợn của Trung Quốc bắt đầu hồi phục khi các nhà chăn nuôi nhanh chóng tái đàn. Tuy nhiên, các nhà sản xuất nhận thấy nhu cầu thịt đã giảm xuống do các đợt bùng phát dịch COVID-19 lặp đi lặp lại khiến các nhà hàng phải đóng cửa.
Giờ đây, sau nhiều tháng chịu đựng thua lỗ, người chăn nuôi lại phải đối mặt với chi phí tăng cao do giá ngũ cốc vốn đã tăng mạnh lại càng tăng thêm sau khi xảy ra xung đột giữa Nga và Ukraine.
Theo công ty tư vấn Shanghai JC Intelligence Co Ltd (JCI), mức lỗ trung bình là 480 nhân dân tệ (75,42 USD) trên mỗi con lợn được giết mổ tính ở thời điểm đầu tháng 4/2022, là mức lỗ cao nhất từ trước tới nay. Các nhà phân tích cho hay tình trạng thua lỗ xảy ra trên diện rộng, từ các công ty lớn đến các hộ quy mô nhỏ.
Giá bán lợn hơi hiện tại trung bình khoảng 12 nhân dân tệ/kg, bằng một nửa so với giá cách đây một năm, trong khi chi phí của hầu hết các nhà sản xuất lớn vẫn trên 16 nhân dân tệ/kg.
So với cùng kỳ năm ngoái, giá lợn và thịt lợn ở Trung Quốc hiện thấp hơn gần 30%.
"Người chăn nuôi không có nhiều lựa chọn. Nếu bạn không còn tiền thì bạn dừng lại. Nếu bạn vẫn còn tiền, bạn tiếp tục chăn nuôi và chờ cơ hội", Wu Zhanhang, một chủ trang trại nuôi vài nghìn con lợn ở tỉnh Hà Nam cho biết.
Chi phí nuôi lợn ở tỉnh Hà Nam (Trung Quốc).
Cho lợn ăn cầm chừng
Với việc thức ăn chăn nuôi chiếm 2/3 chi phí nuôi lợn, ngành chăn nuôi lợn đang cắt giảm lượng bột đậu tương giàu protein và thay thế ngô có chất lượng tốt nhất bằng những sản phẩm thay thế rẻ hơn và nhìn chung có chất lượng thấp hơn.
Jan Cortenbach, giám đốc kỹ thuật của Wellhope-DeHeus, một công ty liên doanh giữa một trong những nhà sản xuất thức ăn chăn nuôi lớn nhất Trung Quốc và một công ty Hà Lan, cho biết: "Tại một số trang trại, lợn hầu như không phát triển".
Giá bột đậu tương kỳ hạn tương lai đã tăng 15% trong tháng 3/2022 lên mức kỷ lục 4.428 nhân dân tệ/tấn đối với hàng nhập khẩu từ Brazil – nhà cung cấp hàng đầu thế giới. Trái với xu hướng giá tăng, khối lượng nhập khẩu giảm rất nhiều. Giá giao ngay đối với loại protein được sử dụng rộng rãi làm thức ăn chăn nuôi này là trên 5.000 nhân dân tệ. Giá ngô cũng ngất ngưởng ở mức cao.
"Bộ phận phụ trách dinh dưỡng của chúng tôi đang nghiên cứu những công thức nấu ăn tốt nhất với càng ít bột đậu tương và ngô càng tốt. Chúng tôi đang mua gạo, cám gạo, bột dừa, bột hướng dương, gạo tấm, về cơ bản là bất cứ thứ gì rẻ hơn và sẵn có", một người quản lý tại một cơ sở chăn nuôi quy mô gần 100.000 con lợn nái ở miền nam Trung Quốc cho biết.
Mặc dù công ty này có lượng dự trữ bột đậu tương đủ dùng cho khoảng 6 tháng, nhưng họ đang sử dụng ít nhất có thể để dành dụm sử dụng càng lâu càng tốt.
Tổn thất nghiêm trọng
Theo số liệu của chính phủ Trung Quốc, trong khi Bắc Kinh kêu gọi nông dân loại bỏ một số lợn nái sinh sản của mình thì đàn lợn 42,9 triệu con vẫn nhiều 5% so với nhu cầu, cho thấy nguồn cung "dồi dào" trong năm nay, Rosa Wang, nhà phân tích của JCI cho biết.
Mặc dù những người chăn nuôi nhỏ có khả năng bán bớt đàn gia súc của họ sau khi thua lỗ liên tục, nhưng những người chăn nuôi lớn lại kém linh hoạt hơn. Sau khi mở rộng sản xuất một cách mạnh mẽ trong hai năm qua, các nhà sản xuất hàng đầu đang sở hữu một thị phần lớn hơn nhiều mà họ không muốn từ bỏ.
Đại diện của Guangdong Wens Foodstuff vào đầu năm nay cho biết Công ty hiện vẫn đang mở rộng đàn lợn, trong khi công ty New Hope Liuhe dự kiến sản lượng sẽ "tăng đáng kể" sau khi nâng cao hiệu quả tại các trang trại của mình.
Tuy nhiên, một số người chăn nuôi đã buộc phải bán tài sản để huy động tiền mặt, trong khi chính quyền địa phương đang phải hỗ trợ nhà chăn nuôi lớn thứ 2 của Trung Quốc, là Jiangxi Zhengbang.
Với tâm thế cảnh giác với bất kỳ tình trạng thiếu thịt nào gây ra bởi khả năng những người chăn nuôi lợn bỏ nghề do thua lỗ lớn, Chính phủ Trung Quốc đã kêu gọi các ngân hàng cung cấp thêm tín dụng cho ngành này.
Với việc dịch COVID-19 ở Trung Quốc đang tồi tệ nhất trong hai năm trở lại đây, tiêu thụ thịt lợn tại nước này dự kiến sẽ còn tiếp tục yếu, gia tăng áp lực giảm giá, nhà phân tích cấp cao của Rabobank, Pan Chenjun, cho biết. Ông Wens ước tính giá lợn ít nhất phải đến quý 4 mới hồi phục. Trong khi đó, nhiều người cho rằng ngành này sẽ chưa thể có lợi nhuận trước năm 2023.
Tham khảo: Reuters
Vân Chi