Chia sẻ của chuyên gia giáo dục về nền tảng mà trẻ cần xây dựng để tự tin chinh phục thành công trong học tập và tương lai khi xã hội luôn có nhiều biến động khó lường trước.
Tầm quan trọng của tư duy
Với tốc độ phát triển nhanh chóng và nhiều biến động của xã hội, những công thức "mẫu" đã không còn là cách hiệu quả để mang lại giải pháp cho những vấn đề khó khăn và nhiều thách thức như hiện nay. Như trong cuốn sách "Thoát khỏi bẫy nhận thức" có đề cập, nếu cứ chỉ cắm đầu hành động thì dù có bỏ ra bao nhiêu thời gian, kết quả thu lại được cũng sẽ rất hạn chế.
Đối với trẻ, xây dựng nền tảng kiến thức là quan trọng. Nhưng sở hữu và chuyển hóa kiến thức thành tri thức lại càng quan trọng hơn. Vì tri thức bao hàm cả kiến thức, thông tin, sự hiểu biết, những kỹ năng có được nhờ trải nghiệm, thông qua giáo dục hay tự học hỏi, có khả năng ứng dụng vào thực tế mà không chỉ nằm trên sách vở.
Để quá trình chuyển hóa diễn ra hiệu quả, tư duy là năng lực mà phần lớn các quốc gia tiến bộ trên thế giới đều hướng đến trong chương trình giáo dục tại trường bởi nhiều lợi ích:
Thích nghi với sự thay đổi: Tư duy giúp trẻ linh hoạt ứng phó với những tình huống mới, biết chắt lọc thông tin và dùng kỹ năng, trải nghiệm, kiến thức của bản thân để ứng phó.
Giải quyết vấn đề: Cuộc sống hàng ngày luôn có nhiều vấn đề cần giải quyết. Tư duy giúp trẻ phân tích, đánh giá và đưa ra những quyết định đúng đắn.
Sáng tạo: Tư duy sáng tạo là nền tảng cho những ý tưởng mới, những phát minh đột phá, giúp trẻ tạo ra những giải pháp mới cho bản thân và xã hội, không dựa dẫm vào những công thức hay giải pháp "mẫu".
Học tập hiệu quả: Tư duy giúp trẻ học tốt hơn nhờ hiểu sâu kiến thức, ghi nhớ lâu hơn, biết cách liên kết các kiến thức đã học và tự mình tìm tòi khám phá.
Cách phát triển tư duy hiệu quả
Trong rất nhiều cách để phát triển tư duy, môn toán được xem là công cụ phù hợp và hữu hiệu để hình thành và rèn luyện thói quen tư duy. Khi học toán, não bộ của trẻ sẽ trải qua quá trình tiếp nhận và xử lý thông tin rất phong phú. Cách chúng ta hướng dẫn, hỗ trợ để trẻ suy nghĩ, lập luận, liên kết các vấn đề, tìm giải pháp…. sẽ góp phần thúc đẩy phát triển năng lực tư duy cho trẻ.
Chẳng hạn, với bài toán đơn giản 100 – 76 = ?, thường trẻ sẽ đặt phép tính dọc và thực hiện một cách "máy móc" thì cho dù ra được kết quả đúng các em cũng chỉ rèn luyện được kỹ năng tính toán. Ngược lại, nếu các em được khuyến khích hoặc gợi mở những cách suy nghĩ khác thì các em sẽ có cơ hội tư duy nhiều hơn:
Hai số 100 và 76 cách nhau bao nhiêu đơn vị? Nhẩm lên từ số nhỏ hơn, ta có 76 + 4 = 80, 80 + 20 = 100, như vậy số 76 cách số 100 là 24 đơn vị nên 100 - 76 = 24. Nhẩm xuống từ số lớn hơn, ta có 100 – 20 = 80, 80 – 4 = 76, như vậy số 100 cách số 76 cũng là 24 đơn vị.
100 lấy đi 76 thì còn lại bao nhiêu? 100 trừ cho 70 được 30, rồi lấy 30 trừ tiếp cho 6 sẽ được kết quả 24.
Cùng là một bài toán, nhưng với mỗi cách làm khác nhau sẽ thể hiện năng lực tư duy khác nhau của trẻ.
"Chúng ta không thể giúp trẻ phát triển tư duy bằng cách đưa ra hướng dẫn cách giải bước 1,2,3 vì đứa trẻ sẽ chỉ bắt chước. Thay vào đó, cần đặt ra vấn đề, đưa ra những câu hỏi kích thích trẻ suy nghĩ và tìm ra lời giải đúng. Việc đặt câu hỏi như thế nào cũng liên quan đến phương pháp giảng dạy cá nhân hóa dựa trên năng lực từng học sinh." – Chia sẻ của PGS.TS. Trần Thành Nam - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Giáo dục, Đại học quốc gia Hà Nội về chủ đề "Trẻ thành công nhờ phát triển tư duy sớm".
PGS.TS Trần Thành Nam chia sẻ tầm quan trọng của việc đầu tư Tư duy thông qua Toán học cho trẻ em
Để tìm chương trình học Toán Tư duy chất lượng cho học sinh, ngoài các thông tin về phương pháp, giáo trình, giáo viên,… thì phụ huynh cần đặc biệt quan tâm đến môi trường học tập có phát huy tối đa được sự kết nối, tương tác giữa giáo viên và học sinh hay không vì đây là yếu tố rất quan trọng, quyết định tới sự phát triển tư duy của trẻ. Học sinh được trao đổi, trình bày những suy nghĩ, cách làm bài của mình với giáo viên càng nhiều thì việc tiếp nhận kiến thức và nâng cao năng lực tư duy, sự tự tin của các em sẽ càng hiệu quả.
Được biết Mathnasium là thương hiệu Toán Tư duy có xuất xứ từ Hoa Kỳ và hiện đang sở hữu gần 1200 trung tâm trên nhiều quốc gia. Trao đổi thêm với CEO hệ thống trung tâm Toán Tư duy Mathnasium Việt Nam - bà Nguyễn Thanh Hoàng Diễm cho biết: "Mục tiêu của Toán Tư duy không chỉ là tính nhanh, tính nhẩm, hay tính ra được kết quả. Dạy Toán Tư duy cho trẻ cần phải quan tâm đến sự thấu hiểu, cách suy nghĩ đa chiều, vận dụng kiến thức linh hoạt để tìm được giải pháp tốt nhất cho từng vấn đề. Để làm được điều đó, trẻ cần được học theo đúng năng lực của mình, nghĩa là cá nhân hóa theo từng em để các em không bị áp lực vì quá khó hay thấy nhàm chán vì quá dễ. Đồng thời, việc giúp các em học tập với niềm vui thích và thấu hiểu kiến thức sẽ là tiền đề để trẻ tự tin mở ra kho tàng tri thức ở tương lai."
Tại hội nghị Mathnasium toàn cầu vừa được tổ chức tại San Diego, California, Hoa Kỳ trong tháng 7/2024, Mathnasium Việt Nam một lần nữa vinh dự nhận giải thưởng "Number 1 International Master/Developer" (Đơn vị phát triển quốc tế xuất sắc nhất). Giải thưởng này một lần nữa khẳng định sự phát triển bền vững và chất lượng hàng đầu của Phương pháp Mathnasium tại Việt Nam.
Mathnasium Việt Nam nhận giải thưởng "Number 1 International Master/Developer" (Đơn vị phát triển quốc tế xuất sắc nhất) từ CEO Mathnasium toàn cầu
Với hơn 45 năm kinh nghiệm, Mathnasium tin rằng việc phát triển tư duy ngay từ nhỏ sẽ giúp trẻ tự tin hơn trong học tập và dễ dàng đạt được những thành công ở tương lai. Đồng hành cùng phụ huynh qua việc mang Phương pháp Mathnasium đến với các em học sinh tại Việt Nam, hệ thống Mathnasium dành tặng 1.000 suất học bổng khóa học Toán Tư duy cho trẻ từ 3 đến 15 tuổi tại các trung tâm thuộc hệ thống Mathnasium Việt Nam. Đăng ký tại đ ây .