Ứng phó thế nào dưới áp lực tỷ giá?

Ba kịch bản tăng tỷ giá từ đây đến cuối năm

Ông Trịnh Viết Hoàng Minh, Chuyên viên phân tích mảng vĩ mô và phái sinh của ACBS, nhận định tỷ giá tiếp tục chịu áp lực tăng cao trong quý 4 năm nay và cả năm sau. Cụ thể, ông đưa ra 3 kịch bản cho tỷ giá hối đoái cho đến cuối năm 2022, sẽ phụ thuộc phần lớn vào lãi suất và chương trình thắt chặt định lượng của các ngân hàng trung ương lớn (FED, ECB, BOE và BOJ):

Trong kịch bản đầu tiên, chúng tôi giả định rằng FED và các ngân hàng trung ương lớn giữ nguyên kế hoạch tăng lãi suất và chương trình thắt chặt định lượng. Trong kịch bản này, tỷ giá hối đoái sẽ ở quanh mức hiện tại (24.000 - 25.000 / USD).

Trong kịch bản thứ hai, chúng tôi giả định rằng FED và các ngân hàng trung ương lớn có thể trở nên diều hâu hơn (more hawkish) với kế hoạch tăng lãi suất và đẩy nhanh chương trình thắt chặt định lượng do áp lực lạm phát gia tăng. Trong kịch bản này, nếu NHNN tăng lãi suất điều hành lên 50-100 điểm phần trăm (0,5%-1,0%) thì tỷ giá sẽ dao động quanh mức hiện tại (24.000 - 25.000 / USD).

Trong kịch bản thứ ba, chúng tôi cũng giả định rằng FED và các ngân hàng trung ương lớn có thể trở nên diều hâu hơn (more hawkish) với kế hoạch tăng lãi suất và đẩy nhanh chương trình thắt chặt định lượng do áp lực lạm phát gia tăng giống như kịch bản thứ hai. Nhưng trong trường hợp này, NHNN không tăng lãi suất điều hành thêm và giữ mức hiện tại, tỷ giá sẽ mất giá thêm 1-2% nữa, về mức 24.500 - 25.500.

Kịch bản ứng phó chủ động và linh hoạt 

Theo ông Cao Việt Hùng, tỷ giá tăng đã tác động tiêu cực đến hoạt động của các doanh nghiệp. Trong vai trò nhà phân tích, ông Hùng ghi nhận nhiều câu chuyện các doanh nghiệp vay nợ bằng đồng đô la Mỹ hiện tại lợi nhuận đang bị ảnh hưởng, đặc biệt trong bối cảnh lãi vay tăng lên đáng kể. Tương tự, đối với nhà sản xuất, chi phí nhập khẩu trang thiết bị, máy móc, công nghệ… cũng tăng lên so với trước kia.

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp xuất khẩu sang các thị trường khác ngoài Mỹ cũng đang chịu ảnh hưởng tiêu cực vì tiền đồng tăng giá so với các đồng tiền khác trên thế giới.

Về phía thị trường chứng khoán, khi Fed tăng lãi suất thì lãi suất tiền đồng cũng phải tăng theo, từ đó ảnh hưởng đến dòng tiền trên thị trường. Thanh khoản thị trường cũng chịu áp lực khi NHNN bán ngoại hối dự trữ để thu tiền đồng về, khiến cho thị trường liên ngân hàng, chứng khoán, trái phiếu, bất động sản bị ảnh hưởng dây chuyền.

Việc cơ quan chức năng công bố thông tin về sai phạm của một số công ty bất động sản trong việc phát hành trái phiếu cũng tác động tiêu cực đến tâm lý nhà đầu tư nói chung. Trong ngắn hạn, thị trường chứng khoán phụ thuộc lớn vào dòng tiền cũng như tính thanh khoản của toàn hệ thống tài chính, nhưng về dài hạn, sức khỏe của thị trường phụ thuộc vào sự đánh giá và định giá, tức khả năng tạo lợi nhuận của doanh nghiệp.

"Triển vọng kinh doanh dài hạn của doanh nghiệp niêm yết vẫn khả quan, đặc biệt trong quý 3 vừa qua nhiều doanh nghiệp đã đưa ra kỳ vọng tăng trưởng tương đối cao. Đây sẽ là chất xúc tác lành mạnh cho thị trường cổ phiếu trong thời gian tới", ông Hùng nhận định.

Bên cạnh đó, theo ACBS, thị trường vẫn còn nhiều điểm sáng tích cực và các nhà đầu tư cũng không nên quá bi quan. Chẳng hạn, tăng trưởng GDP trong năm nay được dự báo có thể đạt mức cao nhất 8,5%, và năm sau có thể hơn 6%, theo dự báo của các định chế tài chính lớn trên thế giới.

Các biến số vĩ mô cũng ổn định như lãi suất điều hành quanh mức 5%/năm, lạm phát được kiểm soát dưới 4%, dòng vốn FDI, kim ngạch xuất nhập khẩu vẫn đang tăng trưởng tích cực.

Những thay đổi của thị trường đòi hỏi các doanh nghiệp cần có kịch bản tăng trưởng chủ động và linh hoạt hơn. Trong bối cảnh tỷ giá chịu áp lực tăng cao, các chuyên gia ACBS cũng khuyến nghị các doanh nghiệp nên sử dụng các công cụ quản lý rủi ro tỷ giá nhiều hơn, giữ sự ổn định cho hoạt động kinh doanh.

Dòng vốn kinh doanh cũng là một mối quan tâm lớn, trong bối cảnh hiện đang chững lại do tín dụng ngân hàng bị hạn chế, thị trường trái phiếu có bước thay đổi về pháp lý khi Bộ tài chính ban hành Nghị định 65, sửa đổi Nghị định 163.

"Quy định mới được kỳ vọng sẽ làm cho thị trường trái phiếu trong thời gian tới sẽ phải chuyên nghiệp hơn. Tuy nhiên, điều này cũng cần nhiều thời gian. Trong thời gian tới, doanh nghiệp muốn giảm sự phụ thuộc vào nguồn vốn vay và trái phiếu có thể sử dụng nguồn lợi nhuận giữ lại. Điểm tích cực là tăng trưởng GDP hiện đang ở mức cao và kỳ vọng tiếp tục trong năm sau. Đây sẽ là môi trường thuận lợi để doanh nghiệp có thể sử dụng dòng tiền từ hoạt động kinh doanh để tái đầu tư", ông Cao Việt Hùng hy vọng.