(Tổ Quốc) - Tác động của đại dịch Covid-19 kéo dài đã làm trì hoãn sự phục hồi kinh tế ở Đông Nam Á. Thái Lan trở thành nước thứ tư trong sáu nền kinh tế lớn trong khu vực phải chịu sự suy giảm kinh tế trong quý đầu năm 2021, Nikkei Asia đưa tin.
Nền kinh tế Thái Lan đã giảm 2,6% trong quý đầu tiên, so với cùng kỳ năm ngoái, theo Văn phòng Hội đồng Phát triển Kinh tế và Xã hội Quốc gia, hay gọi tắt là NESDC. So với quý trước (được hiệu chỉnh yếu tố mùa vụ), nền kinh tế Thái Lan tăng trưởng 0,2%. Quý 4/2020, Thái Lan tăng trưởng 1,1%.
NESDC cũng đã điều chỉnh giảm dự báo tăng trưởng năm 2021 từ 2,5%-3,5% xuống 1,5% -2,5%, trong lần điều chỉnh giảm thứ hai. Dự báo tăng trưởng đầu tiên cho năm 2021 mà tổ chức này đưa ra vào tháng 11/2020 là từ 3,5%-4,5%.
Tổng thư ký NESDC Danucha Pichayanan cho biết trong một cuộc họp báo: "Dịch có thể sẽ được kiểm soát từ tháng 6 trở đi". Ông nói thêm: "Việc tiêm phòng diễn ra suôn sẻ là một yếu tố quan trọng để nền kinh tế Thái Lan có thể tiếp tục tăng trưởng".
Trong quý đầu tiên, Thái Lan đã bị ảnh hưởng bởi đợt Covid-19 thứ hai và thứ ba. Làn sóng Covid-19 thứ hai tại Thái Lan (bùng lên từ giữa tháng 12/2020 và kéo dài đến đầu tháng 2/2021) đã rút ngắn thời gian hoạt động không bán rượu tại các nhà hàng ở các khu vực như Bangkok. Các cơ sở kinh doanh như quán bar, quán rượu, karaoke và dịch vụ mát-xa - được coi là nơi dễ lây lan virus - đã bị yêu cầu đóng cửa.
Làn sóng Covid-19 thứ ba đang diễn ra tại Thái, nhưng, vì đợt dịch này chỉ mới bắt đầu vào cuối tháng 3, nên tác động bất lợi của nó không được phản ánh nhiều trong kết quả kinh tế quý đầu tiên.
Song, dịch bệnh vẫn gây ra ảnh hưởng lớn. Các nhà hàng ở các tỉnh bị ảnh hưởng bởi đại dịch đã được yêu cầu bán mang về. Người dân ở những khu vực này được yêu cầu hạn chế đi du lịch khắp các tỉnh và cũng được khuyến cáo làm việc tại nhà càng nhiều càng tốt.
Sau khi các chính sách hạn chế bị ngành nhà hàng phản đối kịch liệt, chính phủ Thái Lan bắt đầu cho phép các dịch vụ ăn uống được hoạt động trở lại từ ngày 17/5, ngay cả ở những tỉnh bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Tuy nhiên, doanh thu của các nhà hàng sẽ vẫn ở mức thấp, do số chỗ ngồi bị giới hạn ở mức 25%. Tác động của đợt dịch thứ ba sẽ rõ ràng hơn trong kết quả kinh tế quý 2.
Các biện pháp hạn chế đã làm giảm chi tiêu tiêu dùng tư nhân. Tình trạng thiếu khách du lịch tiếp tục ảnh hưởng nghiêm trọng đến nền kinh tế. Mặc dù chính phủ Thái Lan rất mong muốn mở cửa đất nước, nhưng làn sóng virus đã làm gián đoạn các luồng du khách. Xuất khẩu dịch vụ, bao gồm chi tiêu của khách du lịch, đã giảm 63,5% trong quý 1. Xuất khẩu hàng hóa lần đầu tiên tăng trưởng sau 4 quý, ghi nhận mức tăng 3,2%.
Ngoài Thái Lan, các quốc gia khác trong khu vực đã chứng kiến sự suy giảm kinh tế trong quý đầu tiên, với Philippines ở mức -4,2%, Indonesia -0,7% và Malaysia -0,5%. Tất cả các quốc gia này đều trải qua đợt bùng phát Covid-19, làm gián đoạn các hoạt động kinh tế trong quý.
Trong khi đó, chỉ có Singapore (0,2%) và Việt Nam (4,5%) là hai trong số sáu nền kinh tế lớn trong khu vực có mức tăng trưởng tích cực.
Sung Eun Jung, một chuyên gia kinh tế từ Oxford Economics, cho biết: "Cả hai đều được hưởng lợi từ sản lượng sản xuất mạnh mẽ và sự tăng trưởng trong lĩnh vực thương mại bán buôn". Bà nói: "Họ cũng kiểm soát Covid-19 tốt hơn, giúp duy trì sự phục hồi liên tục của nhu cầu trong nước".
Đối với hầu hết các nước ASEAN, quý 2/2020 là thời điểm đầu tiên ảnh hưởng của đại dịch trở nên rõ rệt. Do đó, các nền kinh tế sẽ thường bị giảm tăng trưởng trong quý 1.
Tuy nhiên, tương lai của Singapore vẫn còn bấp bênh. Có một ổ dịch tại Sân bay Changi của Singapore. Chính quyền Singapore sẽ áp dụng các biện pháp hạn chế chặt chẽ nhất trong giai đoạn từ ngày 16/5 đến ngày 13/6 tới. Cư dân trong cùng một hộ hiện chỉ được phép ra ngoài tối đa 2 người, giảm so với giới hạn trước đó là 5 người. Giống như ở Thái Lan, các nhà hàng sẽ bị hạn chế chỉ phục vụ các bữa ăn mang đi và giao hàng tận nơi.
Tiến độ của các chương trình tiêm chủng ở mỗi quốc gia sẽ tác động đến chi tiêu của người dân. Vào ngày 5/5, Ngân hàng Trung ương Thái Lan đã đưa ra các dự báo kinh tế dựa trên các kịch bản nhất định. Nếu 100 triệu liều vaccine được phân phối vào năm 2021 để đạt được miễn dịch cộng đồng vào quý 1/2022, thì ngân hàng trung ương dự kiến nền kinh tế sẽ tăng trưởng 2,0% vào năm 2021 và 4,7% vào năm 2022.
Nếu Thái Lan đạt được miễn dịch cộng đồng vào quý 3/2022, tốc độ tăng trưởng kinh tế của Thái Lan dự kiến sẽ giảm xuống chỉ còn 1,5% vào năm 2021 và 2,8% vào năm 2022. Nếu phải đến quý cuối cùng của năm 2022 mới đạt miễn dịch cộng đồng, nền kinh tế sẽ chỉ tăng trưởng 1,0% và 1,1%.
Chiến lược gia Margaret Yang từ Daily FX tại Singapore cho biết: "Tiến độ phổ cập vaccine đang là tương đối chậm trong khu vực và các chủng vi rút đột biến có thể tạo thêm sự bất ổn cho tốc độ phục hồi kinh tế". Bà nói thêm: "Chúng tôi cho rằng sự phục hồi sẽ là không đồng đều giữa các lĩnh vực khác nhau và các quốc gia khác nhau. Khoảng cách có thể vẫn còn trong quý 2/2021 khi các nền kinh tế phải vật lộn với virus, lạm phát và thất nghiệp".
Thái Quỳnh
Nikkei Asia